Arendonk 800 jaar

Arendonk 800 jaar

Toevallig reed ik met de fiets naar de bank en plotseling zag ik in de etalage een schilderwerk hangen van een bekende lokale schilderes namelijk Marleen Mols.

Ik vond het schilderij bijzonder opvallend, en vermits het een tussenseizoen is in de koi, en er weinig nieuws te melden is, dacht ik, waarom schrijf ik eens niets over Arendonk. Ik zal wel nooit de kwaliteiten om te schrijven ontwikkelen zoals Rini, maar sneller schrijf ik wel.

Het schilderij riep natuurlijk oude herinneringen op, en ik heb dan ook een foto gemaakt van de locatie vanwaar het schilderij moet gemaakt zijn. Arendonk viert dit jaar ook zijn 800 ste verjaardag, wat het ganse jaar gevierd wordt. Misschien een goede gelegenheid om hier eens een mooie actie aan te koppelen met als motto Arendonk 800 jaar. Dat zal dan vermoedelijk toch maart en april worden denk ik...

Zelf ben ik een geboren Arendonkenaar, en mijn stamboom, voor zover door mij gekend gaat terug tot 1640, allemaal geboren en getogen in Arendonk. Toen bestond België nog niet, en waren we gesitueerd onder de Nederlanden.

Arendonk is een vrij gewoon Kempens dorp met een kleine 13 000 inwoners, gelegen tegen de Nederlandse grens ( Reusel - NL). Wel heeft Arendonk een aantal bekendheden voortgebracht die ik toch even wil vermelden.

Rik van Steenbergen

Een zeer bekende teljorenlekker (bijnaam voor iemand van Arendonk.) is Rik van Steenbergen.De inwoners van Arendonk worden van oudsher 'teljorenlekkers' genoemd. Dat is een dialectwoord voor een bordenlikker. De benaming dateert uit de tijd dat de Arendonkenaren in de omgeving bekend stonden als armoedzaaiers. Ze hadden zo weinig te eten dat ze altijd het laatste restje van hun bord likten.

Zeer mooi om te bekijken is deze video op youtube (7830) van een docu van Rik van Steenbergen met Martin Ros. Zeker bekijken als je de tijd hebt, heel interessant.... Zelf heb ik Rik van Steenbergen ook van de zijlijn gekend, en in het filmpje hoor je nog enigszins het Arendonks dialect.

Rik Van Steenbergen (Arendonk, 9 september 1924 – Antwerpen, 15 mei 2003) was een succesvol Belgische wielrenner in de jaren '40, '50 en '60. Van Steenbergen bezit een palmares als een boek. Als beroepsrenner, tussen 1942 en 1966, won hij onder andere twee keer de Ronde van Vlaanderen, twee keer Parijs-Roubaix, twee keer de Waalse Pijl, een keer Parijs-Brussel en een keer Milaan-San Remo. Hij werd drie maal wereldkampioen op de weg en schitterde meermaals in grote rondes. Hij was de snelste in verscheidene etappes in de Ronde van Frankrijk en de Ronde van Italië en won eenmaal het puntenklassement in de Ronde van Spanje.

Rik Van Steenbergen (ook wel Rik I genoemd, ter onderscheiding van zijn collega en rivaal Rik Van Looy) werd wel eens verweten dat hij enkel voor het geld reed. Als hij een klassieker had gewonnen reed hij de rest van het seizoen mindere koersen voor het geld. Een krant berekende ooit dat hij één miljoen kilometer af maalde. Onderweg behaalde hij 1645 triomfen en draaide tot zijn 43ste mee aan de top.

In 1948 kreeg hij bij de overwinning in Parijs-Roubaix de "Gele wimpel" uitgereikt, de onderscheiding voor het hoogste uurgemiddelde behaald in een internationale klassieker. Hij verbeterde hiermee de prestatie van de Italiaan Jules Rossi uit 1938. Gedurende zijn carrière reed Van Steenbergen ook met grote regelmaat op de piste en won 40 zesdaagsen, waarvan 19 met zijn landgenoot Emile Severeyns.

Rik Van Steenbergen wordt gezien als een medisch wonder, vanwege het uitzonderlijk groot hart dat hij had. Van Steenbergen overleed in 2003 in Antwerpen.Sinds 1991 vindt in Aartselaar jaarlijks de naar Van Steenbergen vernoemde wielerwedstrijd GP Rik van Steenbergen plaats.In 2004 werd in Arendonk een monument geplaatst met de torso van de de sportman, dat de Arendonkenaren herinnert aan hun uitzonderlijke dorpsgenoot.

In 2005 eindigde hij op nr. 85 in de Vlaamse versie van De Grootste Belg.

Louis van Gorp

Minder bekend misschien in Nederland, maar wel zeer gesmaakt door de Nederlandse kunstliefhebbers is de Gemeentelijke Academie voor Schone Kunsten in Arendonk, opgericht door Louis van Gorp.

Corneel Lodewijk Pieter Van Gorp werd op 21 september 1932 in Arendonk geboren. Hij was kunstschilder, tekenaar en etser en de oprichter van de Gemeentelijke Academie voor Schone Kunsten en was vooral bekend als portretschilder.

[I" target="_blank" rel="noopener">Opleiding[/I" target="_blank" rel="noopener">

Van 1948 tot 1954 volgt Louis Van Gorp les (tekenen en anatomie) aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen. In 1954 slaagt hij er met grote onderscheiding en behaalt hij de Prijs Jussiant. Van 1958 tot 1964 volgt hij bijkomend een opleiding aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen, onder meer portret-, figuur- en dierenschilderen en kopergravure. Hij wordt er Laureaat, een titel die als erkenning van het meesterschap geldt.

[I" target="_blank" rel="noopener">Levensloop[/I" target="_blank" rel="noopener">

In 1963 is Louis Van Gorp oprichter van de Gemeentelijke Academie voor Schone Kunsten in Arendonk, waarvan hij tot 1993 directeur was en les gaf in de hoogste jaren. In 1968 huwt hij met Mariet Lavrijsen (Reusel, 30 juli 1944). Samen krijgen ze zeven kinderen: Viola, Baldwin, Angelo, Roeland, Diederik, Marjolijn en Jasmijn.

Er volgden diverse tentoonstellingen in binnen- en buitenland (o.a. Parijs en Osaka, Japan). In 1988 ontvangt hij de de Prijs Erkenning van Verdienste Ernest Albert. Bij een privé-bezoek van koning Albert II en koningin Paola in 1994 krijgt hij de opdracht om portretten van het vorstelijke paar te schilderen. Later volgen het statieportret van koning Albert II voor de "Galerij der Koningen" van de Generale Maatschappij en de portretten van Frank Swaelen, erevoorzitter van de Senaat, Fred Chaffart, erevoorzitter van de Generale Bank, François Narmon, voorzitter van het B.O.I.C. en de Dexia-bank en het gezin van Groothertog Hendrik van het Groothertogdom Luxemburg.

In 1996 ontvangt hij de Burgerlijke Medaille Eerste Klasse, het ereteken van Ridder in de Kroonorde en het ereteken van Officier in de Orde van Leopold II. In 2000 krijgt hij het Ereburgerschap van de gemeente Arendonk toegekend.

Op 26 december 2008 overleed Louis onverwacht aan een hartaanval tijdens een fietstocht . De laatste maanden voor zijn dood was hij bezig met de voorbereiding van een tentoonstelling met tekeningen. Bij de opening van de tentoonstelling op 23 januari 2009 wordt, als postuum eerbetoon, een borstbeeld van de kunstenaar onthuld in "zijn" academie.

[I" target="_blank" rel="noopener">Voornaamste publicaties[I" target="_blank" rel="noopener">

Tekeningen Louis Van Gorp, 1983, uitgegeven door de Stichting Mercator-Plantijn

Figuratief tekenen in Vlaanderen, 1984, uitgeverij Lannoo

Louis Van Gorp: tekeningen en grafiek, 1992, uitgegeven door Galerij Brabo

Louis Van Gorp: schilderijen, 1993, uitgegeven door Galerij Brabo

Schilderijen Louis Van Gorp: Ereburger gemeente Arendonk 2000, uitgegeven door v.z.w. NoordZuid

De gebroeders Janssen

Zeker bekend onder de duivenliefhebbers zijn de gebroederkes Janssen. Deze familie woonden vroeger in mijn straat. Ik was nog jong, maar ik herinner me ze nog zeer goed, en kan ze me zeker voor de geest halen.

Voor de Eerste Wereldoorlog kende de duivensport in Arendonk reeds een hoge vlucht. "Driekske Janssen" had toen reeds goede duiven rondvliegen Rond 1884 begon hij te spelen met de duiven en moest dan naar Oud-Turnhout om in te korven. In 1886 stichtte hij in Arendonk een duivenbond zodat de sport in ons eigen dorp kon beoefend worden.

In die tijd was het niet alleen belangrijk goede duiven te hebben, men moest ook een goede loper hebben. De duivenmelkers hadden immers geen eigen tijdsklok en de binnengekomen duiven moesten zo vlug mogelijk naar het lokaal gebracht worden voor de tijdsregistratie.

Een van de beste lopers was Fik van jan Pietjes, de molenaar, die liep voor Kup en Gust Peeters. In de jaren 1914-18 werd er niet gespeeld maar de duiven mochten wel los van 12 uur 's middags tot 10 uur s' avonds. Voor het duivenvoeder was men aangewezen op eikels die werden gedroogd en dan gekapt. De Duitsers hadden ook een maandelijkse controledienst ingesteld en alle dode vogels en vermissingen moesten opgegeven worden.

Vader Janssen bleef in de sport actief tot in 1947. Ondertussen hadden zijn zonen reeds een gedeelte van de taak op zich genomen. De Tweede Wereldoorlog was opnieuw een moeilijke periode. De duiven moesten ditmaal gevoerd worden met korrels. De gebroeders gaven deze korrels aan het varken en zorgden ervoor dat de duiven het beste voedsel kregen dat er maar te vinden was. Niettegenstaande deze slechte tijd kreeg men er nog 50 duiven door.

De echte glorietijd begon al in 1933. Van 1945 tot 1954 haalden ze 154 eerste prijzen. Het geheim van de duivenmelkerskunsten zat er volgens de familie in dat men is kunnen beginnen met zeer gezonde duiven, en dat het ras door kruising steeds verbeterde. Krachtvoeders of drankjes kwamen er niet aan te pas.

De beesten van de Janssens werden wereldnieuws. Afstammelingen van hun duiven werden tot ver buiten België gegeerd en zijn terug te vinden in Nederland, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Denemarken, Bangkok, Japan, Zuid Afrika,…

Om een indruk te geven van de prijzen die geboden werden voor de kleine beestjes kan verwezen worden naar de fameuze "Eddy Merckx", een kampioenenduif bij uitstek. Een Duitser was bereid om 20.000 Mark neer te tellen. Hij kreeg de duif evenwel niet te pakken…

Jan van Eyck

Over de geboorteplaats van Jan van Eyck is nog discussie, maar Arendonk claimt deze als zijn burger. Vlaams schilder, vaak gezien als de grondlegger van de schilderkunst in de Nederlanden en als uitvinder van de olieverftechniek. Dat laatste is niet correct; wel was Van Eyck de eerste die de mogelijkheden van olieverf 'met verve' toepaste, bijvoorbeeld door de eerste laag niet te laten drogen maar te mengen met de volgende.

Hij werkte voor Jan van Beieren en vanaf 1425 voor Filips de Goede, voor wie hij het huwelijk met Isabella van Portugal arrangeerde. In 1432 vestigde hij zich te Brugge, waar hij 1441 overleed.

Zijn bekendste werk is het altaartstuk (retabel) in de St.-Baafskathedraal in Gent, een veelluik met twintig panelen, waarvan de Verering van het Lam Gods het hoofdstuk is. Het wordt alom beschouwd als een hoogtepunt van de Noordelijke Renaissance. Overigens is het niet zeker of Jan alles heeft geschilderd; waarschijnlijk heeft hij het werk van zijn broer Hubert (1370-1426) afgemaakt. Ook het op de site opgenomen De drie Maria's bij het graf van Jezus is ws. samen met Hubert gemaakt.

Van Jan zijn ca. 30 werken bewaard gebleven, vooral religieus werk maar ook portretten. Het hier getoonde De man met de rode tulband is waarschijnlijk een zelfportret.

Lieve Slegers

Minder bekend, maar toch verdienstelijk is Lieve Slegers

Godelieve (Lieve) Slegers (6 april 1965) is een Belgische langeafstandsloopster, die gespecialiseerd was in de marathon en het veldlopen. Ze werd viermaal Belgisch kampioene veldlopen. Ook nam ze tweemaal deel aan de Olympische Spelen, maar won hierbij geen medailles.

Slegers vertegenwoordigde België op de Olympische Spelen van 1988 op de 10.000m. Ze sneuvelde hierbij in de voorrondes met een tijd van 33.51,36. Vier jaar later op de Olympische Spelen van Barcelona verging het haar beter en plaatste zich met 32.40,59 in de finale. In de finale werd ze vijftiende met 32.14,17. Deze wedstrijd werd gewonnen door de Ethiopische Derartu Tulu in 31.06,02.

Haar grootste prestatie is het winnen van de marathon van Rotterdam in 1996 in een nieuw Belgisch record van 2:28.06. Drie jaar later won ze de marathon van Antwerpen in 2:34.23.

Op 28 mei 1995 won ze de 20 km van Brussel in 1:03.27 en in 1992 en 1995 won ze de Cross Cup.

Ze won viermaal (1990, 1992, 1994 en 1995) de Gouden Spike, een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan de beste Belgische atleet en atlete van dat jaar. In haar actieve tijd was ze aangesloten bij AV Toekomst.

[I" target="_blank" rel="noopener">Titels[/I" target="_blank" rel="noopener">

Belgische kampioene veldlopen - 1991, 1992, 1994, 1995

Belgische atlete van dat jaar - 1990, 1992, 1994, 1995

Bekende gebeurtenissen

Dit jaar bestaat Arendonk 800 jaar en hier vind je nog een overzicht van de bekendste gebeurtenissen.

1212

Wanneer juist de inwoners van ons gebied bekeerd werden tot het christendom, is niet meer te achterhalen. Wel is geweten dat er in 1212 een pastoor werd aangesteld voor Arendonk. Arendonk genoot al van zeer vroeg in de geschiedenis het voorrecht van "Vrijheid". Hertog Godefridus, de stichter van 's Hertogenbosch, verleende aan Arendonk dit statuut. Later dat jaar werd Arendonk gerangschikt onder de grote plaatsen en steden waar de inwoners zekere privileges genoten.

1331

Herog Jan I van Brabant liet in 1331 de juiste grensafscheiding bepalen en verdeelde het dorp in gehuchten, elk met een eigen hoofd. Deze indeling bleef behouden tot 1733. Arendonk bezat ook een eigen rechtbank of "vierschaar". De inwoners van het dorp moesten hier voor de rechters verschijnen, waar het misdrijf ook gepleegd werd.

1572

In 1572 werd te Enkhuizen een zekere Daniel van Arenodonck, pater gardiaan van het klooster te Alkmaar en afkomstig uit onze gemeente, door de geuzen opgeknoopt omdat hij de katholieke godsdienst niet wilde afzweren.

1584

In 1584 vielen benden van prostestanten onze gemeente binnen, en staken 100 huizen in brand, ontheiligden de kerk en verbranden de archieven. Vele inwoners namen de vlucht en de welstand van het dorp ging achteruit.

1619

Doordat de paters van Posten de "speendagen", het uitdelen van brood en aalmoezen aan de behoeftigen, afschaften kwamen de bewoners van de omliggende dorpen in opstand. Het klooster werd in 1619 geplunderd. Bij de aanvoerders was een Arendonkse kousewever die de plunderaars opzweepte met vioolmuziek.

1640

In 1640 werd de toelating gegeven om linnen- en tijkweverijen op te richten. Deze bloeiden na korte tijd en schonken Arendonk en zijn inwoners een betrekkelijke welstand.

1712

Op 10 juli 175 werd Bartel Pegh opgeknoopt voor het stelen van 3 ossen.

1716

De zusters Franciscanessen vestigden zich in 1716 in onze gemeente. Twee jaar later werd het klooster gebouwd. Het werd in 1790 verkocht en de kerk werd gesloten. Een vreemdeling, met de naam Peeters, bestuurde de gemeente met Franse hulp.

1818

In 1818 werd het gemeentebestuur aangesteld door het Hollands landsbestuur. Dat bestuur gebruikte vanaf 1822 opnieuw het Nederlands als bestuurstaal.

1830

In 1830 trokken de Arendonkenaars naar Reusel om de toestand van de Belgische revolutie bij pot en pint te bespreken. Op 3 augustus 1831 viel een afdeling van het Nederlands leger ons dorp binnen om te plunderen. Op 4 augustus eindigde deze bezetting.

1845

In 1845 werd een aanvang gemaakt met het graven van het kanaal.

1940

In 1940 konden Franse dragonders en Belgische carabiniers de Duitsers tegenhouden aan het kanaal, iets wat nog elk jaar wordt herdacht.

2001

Op 10 november 2000 besliste de ministerraad om op de voormalige Duitse Basis in Arendonk een asielcentrum voor 600 bewoners in te richten. De opening van het opvangcentrum in Arendonk werd gepland op 18 april 2001.

De directie en het overige personeel werd aangeworven, de praktische voorbereidingen werden getroffen en de verbouwingen waren zo ver gevorderd dat er al een beperkt aantal asielzoekers kon opgevangen worden.

Omwille van het ontbreken van een bouwvergunning voor de werken die toen uitgevoerd werden, mochten er nog geen asielzoekers worden opgevangen. De nodige bouwvergunningen werden aangevraagd. Het personeel werd ondertussen tewerkgesteld in de bestaande opvangcentra in Vlaanderen.Het opvangcentrum voor asielzoekers in Arendonk kende dan haar officiële opening op 10 september 2001.

2012

in 2012 zal Arendonk zijn 800 jarig bestaan vieren…

Alles bij elkaar is Arendonk toch een dorp dat zijn bijdrage heeft geleverd aan de wereld. Bovendien vind je veel van bovenstaande informatie ook op de website van Arendonk, een website die trouwens door mijn zoon is gemaakt.

Meer afbeeldingen

Arendonk 800 jaar: afbeelding 1
Arendonk 800 jaar: afbeelding 2
Arendonk 800 jaar: afbeelding 3
Arendonk 800 jaar: afbeelding 4
Arendonk 800 jaar: afbeelding 5
Arendonk 800 jaar: afbeelding 6
Arendonk 800 jaar: afbeelding 7
Arendonk 800 jaar: afbeelding 8
Arendonk 800 jaar: afbeelding 9
Arendonk 800 jaar: afbeelding 10

Laat Een Reactie Achter

Nog geen reactie

Openingsuren

Zaterdag: Van 11.00 tot 14.00 uur.
Wil je later op zaterdag komen, maak dan even een afspraak
Zondag: Van 10.00 tot 12.00 uur, of nadien op afspraak.

Overige dagen: op afspraak.
GSM: +32 (0)478 36 74 74

inlove funny surprised sad angry thumbsup yesimage/svg+xml noimage/svg+xml