Zwart is zwart en wit is wit

Zwart is zwart en wit is wit

• Bompa Borgmans
• Nog geen reactie
• 28 May 2007

Omosako koi farm.

Omosako Koi Farm is gevestigd in Hiroshima en het is de grootste, misschien wel de beste kweker van Shiro Utsuri in Japan. Omosako, ook wel Mr. Shiro Utsuri genoemd, begon als koiliefhebber die meedeed aan plaatselijke koishow's. Maar zoals bij veel kwekers veranderde de hobby snel in een voltijdse dagtaak en zo richtte Omosako in 1975 Omosako Koi Farm op.

Omosako Koi Farm is een familiebedrijf en toch werken de twee zonen niet mee in het bedrijf. Eén is tewerkgesteld bij Dainichi om daar een volleerd koikweker te worden en de andere zoon werkt in Amerika bij een bedrijf dat koi uit Japan importeerd.

Wel eens gehoord van Urushizumi, Honzumi, Funazumi of Aozumi ? Klinkt niet erg bekend ? Wellicht wel van het Sumi, het zwarte inkt dat door de oosterse kunstenaars gebruikt wordt in schilderijen en tal van kunstuitingen, en dat voorkomt als zwarte patronen liggend op de huid van de Koi. Maar van de andere zwarte patronen en verschijningsvormen die op een Shiro Utsuri voorkomen en die met deze exotische namen worden aangeduid waarschijnlijk niet of nauwelijks. Toch zijn het deze zwarte verschijningsvormen die zich in patronen en spotplekjes op de huid van de Shiro Utsuri ontwikkelen en die in belangrijke mate de kwaliteit van de Utsuri bepalen. Een kweker die een poging wil ondernemen om een verbeterde bloedlijn voort te brengen moet deze kenmerken en eigenschappen dan ook zeer goed kunnen doorgronden.

Eén van die kwekers die zich volledig gestort heeft op verbetering van de Shiro Utsuri bloedlijn is Omosako. Hij heeft, door zijn tomeloze ambitie en volharding, kans gezien om een verbeterde bloedlijn voort te brengen waaruit zeer fraaie exemplaren voortkomen en staat inmiddels bekend als één van de meest vooraanstaande Shiro Utsuri kwekers.

De Shiro's van Omosako zijn door de jaren heen een begrip geworden en op menig verlanglijstje van Koiliefhebbers staat een Omosako Shiro Utsuri. Niet voor niets, want deze zwart-witte Koi is een prachtige verschijning in de Koivijver en exemplaren die aan de kenmerken van de hoge kwaliteit voldoen zijn zeer indrukwekkend.

Het verhaal begint in de zeventiger jaren. In die jaren trad Omosako Takashi nog volop in de voetsporen van zijn vader die zich bezighield als dealer van vis, waaronder de Koi. Als één van de weinige leveranciers in de regio van het plaatsje Kure-shi, gelegen in het district Hiroshima, ten zuiden van Tokyo, op enkele honderden kilometers verwijderd van het bekende Niigata district, bood hij naast de Koi van kwekers uit de regio ook Koi van vooraanstaande kwekers uit het Niigata gebied aan, waaronder Koi van de kweker Dainichi. Nadat een stuk land werd aangekocht waarop de huidige farm is gesitueerd begon Omosako San zelf voorzichtig met het kweken van Koi. Pas in het begin van de jaren tachtig werd voor het eerst een serieuze poging ondernomen om een Shiro Utsuri broedpaar samen te brengen waaruit de eerste borelingen voortkwamen.

Omosako, betrokken bij de inbreng van de Shiro op een belangrijke Koishow, raakte van de soort in de ban nadat een Shiro, gekweekt door de vooraanstaande kweker Sakai uit het Hiroshima district, aangewezen werd als de Grand Champion van de show. Opmerkelijk, omdat dit de eerste keer was dat een Shiro Utsuri de belangrijkste prijs won op een vooraanstaande show in plaats van een Kohaku, Showa of Sanke. Koi uit de Go-Sanke groep gaan immers volgens traditie veelal met de allerhoogste eer strijken...

Na dit succes met de Shiro en behoorlijk onder de indruk van deze prachtige soort werden door Omosako al snel pogingen ondernomen om een vrouwelijke Koi te bemachtigen uit dezelfde generatie en zuster was van de winnende Koi. Deze Koi zou door Omosako ingezet worden als de vrouwelijke helft van het broedkoppel. Na mislukte pogingen een vrouwelijke Shiro te bemachtigen uit dezelfde bloedlijn van de winnende Koi, werd de eerste succesvolle kweekpoging ondernomen met een geleende vrouwelijke Shiro uit dezelfde bloedlijn. Na de eerste kweekronde waaruit een groot aantal prachtige nakomelingen voortkwamen werd besloten de vrouwelijke Shiro aan te kopen om definitief met de kweek van de Shiro's verder te gaan.

Naast de vele prachtige nakomelingen die voortkwamen uit deze kruisingen met Shiro's uit de Sakai bloedlijn bleek zich onder de borelingen toch ook een aantal inteeltproblemen voor te doen. De inbreng van nieuw bloed was noodzakelijk om de bekende problemen van inteelt te voorkomen. Een succesvolle mannelijke helft werd uiteindelijk gevonden in een Shiro afkomstig van de Gosuke bloedlijn waarmee de basis voor de huidige, bekende en succesvolle bloedlijn was gelegd. Met dit koppel werd zelfs nog lang doorgekweekt omdat met de nakomelingen op de Koishows al aardige successen werden geboekt.

De ontwikkeling van een bloedlijn is een dynamisch gebeuren. Met andere woorden: de ontwikkeling van een bloedlijn staat niet stil en zal door de jaren heen veranderen door de inbreng van nieuw bloed of worden versterkt met de beste Koi uit de nakomelingen. Inmiddels beschikt Omosako over een groot aantal broedouders waaruit ieder jaar een gevarieerd aanbod aan nakomelingen verschijnt. Dit is ook de reden dat onder de Koi van Omosako tal van verschillen waarneembaar zijn in lichaamsbouw en verschijningsvormen.

Om een bloedlijn te kunnen verbeteren is het van belang dat een kweker Koi selecteert die beschikt over de ideale erfelijke eigenschappen. Na de eerste selectie van de Koi die we al eerder in dit artikel hebben omschreven, werden meer vrouwelijke en mannelijke exemplaren geselecteerd die in aanmerking kwamen als broedouders. Uit dit aanbod aan potentiële kweekouders worden vervolgens ieder jaar opnieuw de broedparen samengesteld. Na de selectie worden de broedkoppels in speciale bassins samengebracht waarna het kruisen van de Koi kan beginnen.

Deze broedouders, de oijakoi, beschikken stuk voor stuk over bijzondere kenmerken. Zo onderscheiden we de Koi met een zeer goed ontwikkelde lichaamsbouw of groeipotentie, Koi met een excellente huidkwaliteit of Koi met de gewenste pigmentatie. Vooral de Koi met het diepe donkerblauwe, purperachtige Sumi, het zogenaamde Hon-sumi verdient de voorkeur. De lichaamsbouw van een Koi wordt in belangrijke mate gevormd door de bouw en de vormgeving van het skelet. De eigenschappen van de huidkwaliteit vormen de basis voor een krachtige ontwikkeling van de huid, de slijmlaag (Teri) en de daaruit voortkomende zwarte en witte pigmenten, het Sumi in al zijn verschijningsvormen en het Shiroji (de sneeuwwitte huid).

Omosako San, begeesterd om al deze unieke eigenschappen te kunnen inbrengen in een nieuwe bloedlijn, heeft na jaren zijn doel kunnen bereiken. Hij is erin geslaagd om uiteindelijk een bloedlijn te creëren waaruit de meest fraaie exemplaren voortkomen. Exemplaren met een indrukwekkende vormgeving, een enorme groeipotentie, zeer goede huideigenschappen, een prachtig Shiroji en met een Sumi van de allerhoogste kwaliteit. In 1993 werden, door het inbrengen van een grote Shiro, de groei-eigenschappen ingebracht in de bloedlijn waardoor een belangrijke verbetering in de groeicapaciteiten werd gerealiseerd. Zij is bekend als Tatsumi Utsuri.

Een inmiddels beroemde en indrukwekkende kweekouder is Musashi. Deze vrouwelijke Shiro Utsuri bezit een ongekende schoonheid en is een schat aan erfelijk materiaal. Al op zesjarige leeftijd bereikte ze de - voor een Shiro ongekende - lengte van meer dan 80 cm. Waarmee duidelijk werd aangetoond dat deze bloedlijn over een enorme groeipotentie beschikt.

De verschijningsvormen van de Shiro's zijn opmerkelijk en divers. Zo zijn er Shiro's die al vanaf jonge leeftijd over het gehele lichaam een sterk ontwikkeld Sumi vertonen, het zogenaamde Funazumi. Een andere verschijningsvorm is het Sumi dat als kleine plekjes en patronen langzaam vanuit het wit opkomen waarna deze zich, naarmate ze ouder worden, tot grotere patronen samenvoegen. Daarnaast is er ook het Aozumi, Shiro's met blauwachtige Sumipatronen. Sumipatronen, die van jongs af aan redelijk stabiel van vorm blijven, maar met pigmenten die zich in de eerste jaren van een zwak Sumi tot zeer diep en krachtig Sumi kunnen ontwikkelen. Daarnaast zijn er de verschillende tinten in de pigmenten die een rol spelen voor de kwaliteit van het Sumi. Van het zwarte Sumi tot het glanzende diepblauwe en zeer gewaardeerde Honzumi of ook wel Tsuya Sumi genoemd.

Denken we nu een redelijk compleet beeld te hebben van de verschijningsvormen dan zijn er ook nog de variëteiten met een Kage effect: de zwarte schub voorzien van een witte schaduw.

Bekend is de verandering van het Sumi door temperatuursinvloeden en de hardheid van het water. Hard water kan het Sumi sterk beïnvloeden en dieper maken. Zacht water kan de intensiteit van het Sumi doen afnemen. Hetzelfde geldt voor warm en kouder water. Zo is het mogelijk dat het Sumi, gedurende de periode van het voorjaar tot de herfst, van intensiteit en karakter kan veranderen. Althans, deze veranderingen kunnen inderdaad optreden maar er zijn ook veel voorbeelden van het tegendeel. Het blijkt moeilijk dit te voorspellen of te voorzien bij de Shiro's. De conditie van het water speelt wel degelijk een rol in de ontwikkeling van de pigmenten op de huid van de Koi. Het is door deze omstandigheden wel mogelijk dat de Koi die wordt ingebracht in een andere vijver of bassin behoorlijk kan veranderen.

Over het algemeen zal een Shiro zich in de eerste vier tot vijf jaar sterk ontwikkelen. In deze periode moeten alle kenmerken van de bloedlijn volledig tot uiting kunnen komen en zal de schoonheid van de Omosako Utsuri zich volledig openbaren. De ontwikkeling is uiteraard wel sterk afhankelijk van de ideale omstandigheden voor de Koi. Een goed ontwikkelde Omosako Shiro Utsuri zal veel bewondering oogsten door zijn prachtige verschijning.

Zodra de borelingen het levenslicht zien en ze na enkele dagen al van een larvestadium zijn ontwikkeld tot een Koitje van 1 tot 2 cm begint de selectie. In dit stadium worden uitsluitend de zwarte Koitjes, de zogenaamde Kuroko geselecteerd. Alle andere Koitjes die hieraan niet voldoen worden verwijderd uit de collectie. In de maanden die volgen ontwikkelen de patronen zich en worden de Koi geselecteerd op de vormgeving en de kwaliteit van het Sumi. En om een idee te geven van de strenge selectie die zich gedurende het zomerseizoen voltrekt, van de 300.000 Koitjes blijft ongeveer 10% over.

Inmiddels is ook de derde generatie van twee zonen volop betrokken bij de kweek van Koi op de Omosako Koi Farm. Naast de grote betrokkenheid en inzet van Takahiro, heeft Takayoshi, de oudste van de twee zonen van de bekende kweker Omosako en kleinkind van de grondlegger de verantwoording over de dagelijkse gang van zaken. Deze telg uit de familie is, net zoals zijn vader, bevlogen om bloedlijnen te willen verbeteren. Want naast de kweek van de Shiro Utsuri's houdt Takayoshi zich ook volop bezig met de ontwikkeling van een Showa bloedlijn. De eerste nakomelingen hebben inmiddels het levenslicht gezien en de resultaten zijn veelbelovend.

De basis van deze bloedlijn wordt gevormd door een Dainichi ouder. Koi met de Dainichi bloedlijn worden bij veel kwekers ingezet als kweekouder en vormen de basis voor de kweek en ontwikkeling van andere bloedlijnen. De inzet van een Dainichi kweekouder is niet verwonderlijk, want naast de voortreffelijke eigenschappen die op deze Koi aanwezig zijn, heeft Takayoshi gedurende een lange periode actief meegewerkt op de farm van Dainichi. Hier heeft hij de kwaliteiten van de Dainichi Koi volledig kunnen doorgronden, eigenschappen die nu de basis vormen van zijn nieuwe bloedlijn. De kennis en inzichten die Takayoshi opgedaan heeft onder de vleugels van de Dainichi gebroeders zal zijn vruchten ongetwijfeld afwerpen.