Netto Eiwit Benutting

Netto Eiwit Benutting

• Bompa Borgmans
• Nog geen reactie
• 04 Apr 2016

Terwijl ik even onderweg ben naar Japan, is het misschien nuttig om even wat meer info te verschaffen over een faktor die dikwijls over het hoofd wordt gezien, namelijk de Netto Eiwit Benutting in koivoer.

Ik ben dan even te rade gegaan bij de specialist terzake Mike van Zijl, zaakvoerder van Probites om wat meer uitleg te krijgen.

Ik denk dat het bijzonder nuttige informatie is, die je toch goed moet lezen, en die je misschien over de drempel helpt om de kwaliteit van het Probites voer te versterken.

Zelf voer ik het al 10 jaar, en ik blijf achter dit voer staan. Na deze uitleg stel ik je ook voor om een heel eenvoudige proef uit te voeren, maar lees dit eerst aandachtig.

Het vermelden van de NEB of Netto Eiwit Benutting in koivoer is bij wet niet verplicht. Toch is dit een uitermate belangrijk gegeven in het geval van voeding voor koi.

De Netto Eiwit Benutting geeft namelijk aan hoeveel van de aanwezige eiwitten in het koivoer ook echt door de koi worden opgenomen en benut. Eiwit wat wel in het voer zit, maar niet opgenomen en benut wordt, zal dus onverteerd en onbenut uitgescheiden worden. Dit is direct zichtbaar aan schuimvorming op het vijveroppervlak.

Ook is het natuurlijk zonde van het geld wat je betaald voor eiwitten die niet benut worden. Eiwitten van hoge kwaliteit zijn namelijk de duurste grondstof in een koivoer in relatie tot de hoeveelheid.

Een voorbeeld: je koopt een zak koivoer waar bij de analyse aangeeft dat het voer 40% eiwit bevat. Meestal omschreven als Ruw Eiwit.

Is dit eiwit van slechte kwaliteit dan is de kans groot dat van de aanwezige 40% eiwit er slechts 20% van wordt benut. De overige 20% wordt onbenut weer uitgescheiden via de ontlasting. Zonde van het geld.

Het is dus van groot belang dat de NEB wel vermeld wordt en dat niet alleen, ook de herkomst van de gebruikte eiwitten zijn van groot belang.

Eiwitten kun je onderscheiden in plantaardige eiwitten en dierlijke eiwitten. Bij dierlijke eiwitten kunnen we nog een onderscheid maken tussen eiwitten van warmbloedige oorsprong (bloedmeel, beendermeel, kippenverenmeel, varkenshaar enz.) en eiwitten van aquatische oorsprong (vismeel, krill, inktvis, mosselen, garnalen enz.).

Voorts zijn ook insecten en insectenlarven een rijke bron van goed benutbare eiwitten, maar deze groep wordt vooralsnog heel weinig gebruikt. Dat heeft te maken met het feit dat insecten en hun bijproducten nog niet op grote schaal worden geproduceerd.

Dat komt mede doordat er voor insecten en hun bijproducten in voeding (dierlijk en menselijk), nog geen certificering en goedkeuring is. Denk aan GMP certificering en/of HACCP. Dit zijn wettelijke kaders die ervoor moeten zorgen dat bij de productie bepaalde kwaliteitsnormen gehanteerd worden.

Dit heeft veel te maken met de z.g.n. ketenaansprakelijkheid en het moeten kunnen herleiden van de herkomst van grondstoffen. Dit alles in het kader van de voedselveiligheid. Voor zowel mens als dier.

De Netto Eiwit Benutting is dus een zeer belangrijk gegeven bij de keuze voor een koivoer. Koi groeien immers het best op eiwitten van aquatische oorsprong.

Eiwitten die zij van nature onder water tegenkomen. We noemen deze eiwitten ook wel lichaamseigen eiwitten. Een koi is een vis, dus eiwitten die van vissen afkomstig zijn, zijn qua aminozurenpatroon identiek aan het patroon van een koi.

Dergelijke eiwitten worden in principe dus veel makkelijker opgenomen en benut. Eiwitten zorgen bij koi voor groei en weefselherstel. Toch kan ook een aquatisch eiwit zoals vismeel van slechte kwaliteit zijn.

Het NEB gehalte zal dan ook automatisch laag zijn en zal ook deze slechte kwaliteit vismeel niet optimaal benut worden. In dit voorbeeld van vismeel speelt dus de kwaliteit van het vismeel een rol. Vismeel kan vervaardigd zijn van visafval (koppen, graten, vellen ingewanden) of van hele vissen.

Vismeel van hele vissen zal dus doorgaans van betere kwaliteit zijn en een hogere NEB hebben. Ook hier is er een onderscheid te maken in vismeel wat geproduceerd wordt met hoge temperaturen of vismeel wat met lage temperaturen geproduceerd wordt. Hoge temperaturen vernietigen namelijk altijd delen van de voedingswaarde. Men gebruikt hoge temperaturen omdat het makkelijker en sneller is.

Hoe wordt NEB berekend.

Met behulp van complexe tabellen of geavanceerde computersoftware kan de NEB worden berekend. Bij de berekeningen is het van belang precies te weten hoeveel eiwitten van welke soort de grondstoffen bevatten die in het koivoer gaan.

Met parameters als "biologische waarde (BW)" en "verteerbaarheid (V)" kan vervolgens de Netto Eiwit Benutting worden uitgerekend. Onder de NEB van een eiwit verstaat men het getal dat aangeeft hoeveel grammen lichaamseiwit uit 100 gram voedseleiwit kan worden opgebouwd. De NEB wordt bepaald door de biologische waarde (BW) te vermenigvuldigen met de verteerbaarheid (V). In formulevorm ziet dat er als volgt uit:

NEB = (BW) x (V) /100

Indien de BW 70% is en de V 90%, dan is het NEB gehalte dus 70 x 90 /100 = 63%. Omdat de verteerbaarheid maximaal 100% kan zijn is de NEB hoogstens gelijk aan de biologische waarde. Het verschil tussen de biologische waarde en de NEB is voor de meeste eiwitten niet groot.

Let dus bij de aankoop van koivoer niet alleen op de zo belangrijke vermelding van de NEB, maar kijk ook welke eiwitbronnen er gebruikt zijn!

Staat er geen NEB vermelding op de verpakking of de herkomst van de aanwezige eiwitten, dan is mijn advies om verder te zoeken.

Er zijn mensen die beweren dat de NEB totaal niet belangrijk is, maar dan stel ik me de vraag hoe dom kan je zijn ? Zelf ben ik geen specialist in deze materie, maar de logica lijkt me voor iedereen verstaanbaar, en door deze logica ben ik een groot voorstander van Probites, waar ik al jaren van tevreden ben, en ook als het enige koivoer verkoop.

Om even verder terug te komen op de proef. Neem 2 of 3 glazen gevuld met water. Doe in ieder glas een handje koivoer van verschillende merken, het maakt mij niet uit welk merk. Laat het een nachtje trekken en kijk naar het resultaat…

Eenvoudiger kan het toch niet of wel ? Als er vragen zijn, dan kan je die natuurlijk aan de specialist ter zake stellen...