Voorfiltratie

Voorfiltratie

Mike van Zijl, de zaakvoerder bij Nedkoi, schreef me het volgende: Ik heb een artikel geschreven over voorfiltratie. Wellicht vinden beginnende vijverbouwers het de moeite waard om het te lezen.

Ik denk dat het misschien interessant is voor veel beginnende vijverbouwers, en zet de zienswijze van Mike hier even op een rijtje. Ik wil er wel even bij vermelden dat het de waarheid is volgens Mike, en dat ik geen ervaring heb met sieves, bandfilters of trommelffilters. In dit stuk wordt op bepaalde momenten stelling genomen voor bepaalde merken. Dit is de stelling van Mike, en ik wil hierin geen stelling nemen, vermits ik er totaal geen ervaring mee heb.

In onze vijvers worden we geconfronteerd met 3 vormen van vervuiling:

1: oppervlakte vervuiling

2: zweefvuil

3: bodemvuil

In een goed aangelegde koivijver reken we op 3 manieren met dit vuil af:

1: met skimmers

2: met voorfilters

3: met bodem drain(s)

Het lastigste vuil om mee af te rekenen is zweefvuil zoals zweefalgen, stof en pollen, slijmslierten enz. (Interkoi vind zweefalgen geen vuil, maar een voedzame meerwaarde voor de koi. Dit ter info.)

Welke apparaten of acties we ook ondernemen om de verschillende soorten vuil uit het vijverwater te halen, ze moeten uiteindelijk allemaal op 1 plek terechtkomen. Het voorfilter oftewel het mechanische filter. Een skimmer verzamelt het drijvende vuil zoals blaadjes, takjes, drijvende ontlasting enz., maar het kleinere drijfvuil passeert moeiteloos de mazen van het skimmermandje en komt uiteindelijk terecht in het voorfilter of weer terug in de vijver.

Zweefvuil is dus het lastigste vuil om uit een vijver te verwijderen. Dit kan uiteindelijk alleen maar bereikt worden door dit soort vuil in beweging te houden. Alleen vuil wat in beweging is, zal uiteindelijk worden afgevangen door het voorfilter. Een adequate turn-over (rondgang) en het gebruik van eventuele extra stromingspompen zullen die klus helpen klaren.

De smerigste vorm van vuil in de vijver zijn de uitwerpselen oftewel vissenpoep.

Voer je een kwalitatief goed voer, dan zullen de uitwerpselen stevig zijn en snel naar de bodem zinken. Drijvende ontlasting is overigens vaak een indicatie van slecht (goedkoop) voer. In uitwerpselen zitten veel slechte en ziekmakende bacteriën, dus is het zaak dat deze zo snel mogelijk uit het systeem verwijderd worden. Dit voorkomt dat koi deze uitwerpselen weer opeten of in de bek nemen, fijnmalen en weer uitspugen, waarna zo’n drol getransformeerd wordt in een lastige vorm van fijngemalen zweefvuil. actisch geplaatste bodemdrains in combinatie met een goede stroming zullen snel met het bodemvuil kunnen afrekenen.

Uiteindelijk moeten alle soorten vuil verzamelt worden en afgevoerd. Hoe eerder hoe beter!

Alle verschillende vormen van voorfiltratie/mechanische filtratie hebben tot doel om het vuil weg te houden bij de biologische filtratie. Hoewel het biologische filter en zijn bewoners (nitrificerende bacteriën) best wel een klein beetje vuil lusten naast hun dosis ammoniak en nitriet, dient de aanvoer van vuil tot een minimum beperkt te blijven. Dit om te voorkomen dat er na verloop van tijd een ongewenste en schadelijke hoeveelheid vuil zich in het biologische filter gaat ophopen. Het vervuilt anders het biomedium en wordt een haard van ongewenste en schadelijk bacteriën.

Laten we eens kijken naar de verschillende soorten voorfilters die er vandaag de dag te verkrijgen zijn en naar hun voor en nadelen.

 

Borstels

De meest gebruikte en bekendste vorm van voorfilters zijn borstels. Weliswaar zijn borstels in staat om de meest voorkomende soorten vuil vast te houden, maar het grote nadeel is het schoonmaken en schoon houden van deze borstels. Een vies en tijdrovend klusje. Daarbij zijn borstels niet in staat om ultra fijne vuildeeltjes tegen te houden, dus die gaan gewoon richting biologisch filter en dat is het laatste waar we dat willen hebben.

Een ander groot nadeel van borstels is dat het vuil altijd in het water blijft hangen en dus gewoon onderdeel blijft uitmaken van het totale vijversysteem (al het water) totdat de borstels goed gereinigd worden. Het is juist het smerigste vuil zoals uitwerpselen die, zolang ze ondergedompeld zijn, deel blijven uitmaken van het totale watervolume. De uitwerpselen lossen dus continu op en geven op die manier toch nog hun ziekmakende en slechte bacteriën af aan het vijverwater.

Vortex

Een ander bekend voorfilter is de zogenaamde vortex. Het vortex systeem werkt door het binnenkomende vijverwater in een rond vat te leiden en zo een langzaam ronddraaiende beweging te krijgen (kolk/vortex). Vuil in het binnenkomende water zal door de ronddraaiende beweging naar het centrum van de kolk/vortex bewegen en naar de bodem van het vortex vat zinken. Zoals suiker in een kopje thee naar het middelpunt en op de bodem van het theekopje gaat als je er met een lepeltje in roert.

Het nadeel van een vortex is dikwijls zijn afmeting. Ook zal de snelheid en rotatie van het binnenkomende water perfect afgesteld moeten zijn om te zorgen dat het binnenkomende vuil ook daadwerkelijk op de bodem van de vortex belandt en daar te houden. De draaisnelheid in een vortex kan eventueel met behulp van eerder genoemde borstels desnoods wat afgeremd worden.

Ook dit systeem heeft dus een aantal nadelen. De afmeting , de juiste afstelling en toch weer het grootste nadeel dat al het vuil wat zich onder in de vortex verzamelt continu in oplossing is en onderdeel blijft uitmaken van het totale vijversysteem. Totdat de vortex geleegd wordt. Dit legen zou dus minimaal een keer per dag moeten plaatsvinden, maar dan nog betekent dit dat het vuil het grootste gedeelte van een etmaal onderin de vortex in oplossing is met alle (onzichtbare) gevolgen van dien.

Sieves/Zeven

Inmiddels hebben zeven, ook wel zeefbochten (sieves) genoemd, succesvol hun intrede gedaan in de vijverwereld. Binnenkomend vijverwater valt over en door een zeeflichaam, waarna het gezeefde water weer verder het systeem in kan. Sieves hebben doorgaans een maaswijdte tussen de 200 en 300 micron en zijn prima in staat om het meest voorkomende vuil uit een vijver te verwijderen. Kleinere maaswijdtes zijn helaas niet geschikt voor vijvertoepassingen vanwege de vereiste doorlaatbaarheid van het binnenkomende vijverwater.

Is de maaswijdte te klein, dan slibt het zeeflichaam te snel dicht en loopt de zeefbak vol of stroomt het inkomende water ongefilterd door. Dat is alvast een flink nadeel, want het is schrikbarend om te zien hoeveel ongewenst fijn vuil een Sieve nog doorlaat. Al het vuil wat kleiner is dan 200 tot 300 micron (en dat is heel veel), gaat gewoon weer de vijver in, of erger nog, het biologische filter in. Dat is ongemerkt een onacceptabele hoeveelheid, en sneller dan je denkt, een onverantwoordelijke hoeveelheid fijn vuil wat zich ophoopt in het biologische gedeelte van het filter.

Het gebruik van een beadfilter of drukfilter met sponzen na een Sieve kan nog wat fijn vuil afvangen, maar daar hangt een extra prijskaartje aan en een sterke pomp die het vermogen heeft om door een drukfilter of beadfilter te pompen zonder al teveel verlies van turn-over. Een pluspunt van een Sieve is dat het verzamelde vuil direct uit de waterkolom getild wordt. Zo komt het afgevangen vuil nog maar nauwelijks in contact met het vijverwater. Dit voorkomt het verder oplossen van uitwerpselen. Qua prestaties zijn Sieves in ieder geval veel beter als mechanisch voorfilter dan de eerder genoemde borstels of vortex. Houd wel rekening met de nadelen en gevaren van een Sieve als enigste vorm van voorfilter!

Bandfilters

Ook de moeite van het vermelden waard zijn de bandfilters. Binnenkomend vijverwater wordt over een band van doek of papier geleid die het vuil tegenhouden en het gezuiverde vijverwater door laten stromen. Is een deel van het doek verzadigd met vuil, dan kan het vijverwater niet goed meer verder stromen en stijgt het water in de ruimte waar zich het doek bevindt. Een vlotter registreert het stijgende water en start automatisch een elektromotor die het vervuilde stuk doek oprolt totdat er weer een stuk schoon doek in de ruimte hangt.

Het vijverwater kan weer vrijelijk door het doek stromen totdat de cyclus zich herhaalt. Sommige bandfilters hebben ook nog een biologisch filterdeel. Meestal voor bio medium wat zich onder water bevindt. Voor de meeste vijvers is het biologische gedeelte te klein en het is aan de gebruiker of ze naast een ondergedompeld bio medium ook nog een andere (extra) vorm van biologische filtratie wensen. De nadelen van bandfilters zijn de hoge prijzen. Hierdoor zal de populariteit van dergelijke filters niet snel toenemen. Voorst zijn de doeken prijzig in aanschaf en voordelige alternatieven zijn nauwelijks voorhanden of passen niet in een bepaald merk bandfilter.

Ook voor bandfilters geldt helaas weer de contacttijd van het afgevangen vuil met het watervolume. Het doek hangt onder water en het verzamelde vuil inclusief ontlasting blijft in oplossing totdat het hele stuk doek vervuild is en vervangen wordt door een nieuw en schoon stuk. Hoe lang het vuil onder water blijft hangt af van de mate van vervuiling en het dichtslibben van het doek. Het spreekt voor zich dat als een bandfilter al geruime tijd op een vijver is aangesloten, het fijne zweefvuil meestal al is weggewerkt. Wat rest is de grootste dagelijkse vervuiling in de vorm van uitwerpselen. Die zullen een stuk doek niet zo snel verzadigen, waardoor de vervanging van zo’n stuk doek nog langer zal duren dan wenselijk.

Trommelfilters/Drumfilters

De grote finale heb ik ingeruimd voor de trommelfilters of drumfilters. Op dit moment het ultieme voorfilter voor de serieuze hobbyist. In mijn ogen het beste wat er op dit moment verkrijgbaar is en door de komst van meer en meer merken ook steeds betaalbaarder.

Het principe van een trommelfilter is eenvoudig en zeer, zeer efficiënt. Al het binnenkomende vijverwater wordt door een ronde trommel geleid die bespannen is met een zeefdoek. De maaswijdtes van de zeefdoeken of zeefgaas variëren tussen de 40 en 70 micron. Een wereld van verschil met de eerder genoemde maaswijdtes van de Sieves. De meeste mensen kunnen vuildeeltjes van 40 micron met het blote oog niet eens waarnemen, dus hoe fijner wil je het hebben?

Het water passeert de trommel door het fijne doek waardoor het ontdaan wordt van al het vuil, waarna het water vrijelijk kan doorstromen naar de rest van het systeem. Slibt het doek dicht door het afgevangen vuil, dan zakt of stijgt (afhankelijk van het type drumfilter) het water wat zich buiten de trommel bevindt en deze stijging/daling wordt vervolgens geregistreerd door een sensor. De sensor is verbonden met een externe regelkast die vervolgens een elektromotor aanzet om de trommel rond te laten draaien en tegelijkertijd een drukpomp aanzet die het vuile doek/gaas onder hoge druk schoonspuit via een vaste sproeibuis die de totale breedte van de trommel bestrijkt. Het water wordt dus onder hoge druk door het vervuilde doek gespoten. Het weggespoten vuil wordt opgevangen in een open afvoergoot die zich pal onder het zeefdoek bevindt en kan direct afgevoerd worden naar het riool of opvangbak.

Aangezien een vijver die gefilterd wordt door een drumfilter zeer schoon is, kan de drukpomp gewoon gebruik maken van het aanwezige vijverwater om het doek te reinigen. Verspilling van schoon leidingwater alleen voor het schoonspuiten van het doek is dus niet nodig. Doorgaans is 1 omwenteling van de trommel voldoende om het doek weer volledig schoon te spuiten. Na deze schoonmaakcyclus is het doek weer schoon en kan het water weer vrijelijk doorstromen. De sensor registreert dit en treedt pas weer in werking als het doek weer vervuild raakt.

Het reinigend vermogen van drumfilters is onvoorstelbaar goed. Een dergelijk apparaat is continu 24/7 bezig de vijver schoon te houden. Zweefvuil, zinkend vuil en zelfs blaadjes worden uit het vijverwater gefilterd. Alles gebeurt volautomatisch en het systeem is volledig zelfreinigend. Bij sommige systemen zijn er ook legio uitbreidingen mogelijk zoals een laag water beveiliging die het hele systeem stil zetten in het geval van calamiteiten, of een GSM alarm. Koppel je ook nog een simpele niveauvlotter aan een magneetklep die op een permanente waterleiding is aangesloten, dan vult dit simpele systeempje ook nog eens al het vijverwater bij wat bij de schoonspuitcyclus verloren is gegaan. Het is overigens verbazend hoe weinig vijverwater er nodig is om een trommel schoon te spuiten.

Zijn er ook nadelen aan trommelfilters?

Ja, maar die wegen niet op tegen de enorme prestaties die dergelijke systemen leveren. Zo zul je zelf de wekelijkse, of beter nog, dagelijkse waterwissels moeten blijven doen. Waarmee je de minimale verversing van 10% bereikt en dien je het zeefdoek eens per jaar schoon te maken met een kwastje huis tuin en keuken zoutzuur (bouwmarkt) om de biofilm die zich onherroepelijk in het doek gaat opbouwen weg te branden. Een klusje van hooguit 5 minuten. Het zoutzuur is dermate laag in concentratie dat er geen voorzorgsmaatregelen nodig zijn. Restjes zoutzuur mogen gewoon in het water komen en de vijver in. Een ander nadeel kan voor sommigen de prijs zijn. Hoewel er steeds meer merken op de markt verschijnen en de prijzen daarmee dalen ten opzichte van de begintijd geldt bij trommelfilters absoluut dat goedkoop meestal ook duurkoop is!

Sommige systemen zijn overgecompliceerd gebouwd. Teveel onderdelen, teveel kwetsbare en priegelige wieltjes, kettingen, buisjes, lipjes, asjes, enz. Dat kan allemaal stuk en dat gaat ook allemaal stuk. Eenvoud is het motto. Een trommelfilter is een robuust apparaat wat ongemerkt veel krachten moet leveren. Denk aan het ronddraaien van de motor en de trommel. Een sterke drukpomp. De druk van het binnenkomende water en de krachten die er op de hoofdas komen te staan enz.

Een goed systeem heeft zo min mogelijk onderdelen. De onderdelen die er wel op moeten zitten moeten van topkwaliteit zijn. Een trommelfilter werkt namelijk dag en nacht het hele jaar door. Voortijdige slijtage van onderdelen of een defecte elektromotor zijn funest. Er zijn ook vrij goedkope zelfbouw systemen op de markt. Nadeel van dit soort systemen is de betrouwbaarheid, gebrekkige of zelfs geen garantie, gebrekkige of geen service en/of helpdesk voor het geval er iets aan de hand is.

Overweeg je de aanschaf van een trommelfilter? Je hebt gelijk het summum van voorfiltratie op je vijver en dat ga je zien! Water zo helder en schoon dat je zou denken dat er een ozon installatie op staat te branden. Een apparaat wat jaar in jaar uit onvermoeibaar en volautomatisch je vijver brandschoon houdt.

Mag ik merken noemen?

Ja dat mag ik. Het is ten slotte mijn eigen artikel en ik spreek over al het bovenstaande uit eigen jaren ervaring. Van borstels tot vortex, tot Sieve tot trommelfilter. Een bandfilter heb ik nooit gehad, maar wel bestudeerd en overgeslagen.

Op dit moment staan de trommelfilters van ProfiDrum eenzaam aan de top.

Persoonlijk heb ik een grote voorkeur voor de trommelfilters van ProfiDrum. In kwaliteit, in eenvoud, in betrouwbaarheid, service, garantie en qua prijs heel schappelijk voor het geen je ervoor krijgt. Als ik zeg kwaliteit, dan bedoel ik ook echt kwaliteit. Elk onderdeel van een ProfiDrum is van de allerbeste kwaliteit die er te krijgen is. Dat geldt voor de elektromotoren, het gebruikte RVS, de drukpomp tot en met de kleinste onderdeeltjes zoals boutjes en teflon ringetjes.

De bijgeleverde schakelkasten ProfiDrum Connect zijn een lust voor het oog zowel van buiten, maar zeker ook van binnen. Modulair opgebouwd en naar hartenlust uit te breiden met GSM modules, laag water modules enz.

ProfiDrum trommelfilters kenmerken zich door pure eenvoud en robuustheid. Geen onnodige en kwetsbare onderdelen en je kunt zelf overal makkelijk bij. Ik heb al eens ergens eerder geschreven dat in mijn ogen de ProfiDrum de Rolls Royce onder de trommelfilters is en dat werd me niet door iedereen in dank afgenomen. Ik zeg het daarom toch lekker weer! Heb ik er commercieel belang bij? Nee oprecht niet. Mijn motto is “kwaliteit bewijst zichzelf”, of je dat zelf proefondervindelijk wilt nagaan door een andere keus is aan jullie.

Ik heb zelf inmiddels mijn tweede ProfiDrum trommelfilter klaar staan voor mijn nieuwe en grotere vijver in aanbouw. Mijn kleinere eerste ProfiDrum houdt ik waarschijnlijk achter de hand voor een toekomstige quarantaine faciliteit of collectors item. Het is per slot van rekening een van de eerste ProfiDrums die uit de werkplaats kwam rollen en nog steeds trouw zijn dienst bewijst op mijn tijdelijke noodvijver.

Tot slot

Welk type voorfilter we ook kiezen of hebben, sta er bij stil dat al het vuil (en zeker uitwerpselen) continu in oplossing zijn en altijd onderdeel uitmaken van het totale watervolume totdat we dit vuil afvoeren en verwijderen.

Dat houdt in dat je:

• Je borstels elke dag moet schoonmaken.

• Je vortex elke dag leeg laat leeglopen.

• Je Sieve elke dag schoonspuit.

• Je trommelfilter elke dag bedankt dat die dit allemaal voor je doet.

Onthoud ook dat onze koi elke dag, het hele jaar door, in hun eigen wc rondzwemmen!

Het is aan jou om hun toilet elke dag door te trekken!

Een gezonde en schone vijver toegewenst,

Mike van Zijl (Copyright © Mike van Zijl)

Meer afbeeldingen

Voorfiltratie: afbeelding 1
Voorfiltratie: afbeelding 2
Voorfiltratie: afbeelding 3
Voorfiltratie: afbeelding 4

Laat Een Reactie Achter

Nog geen reactie

Openingsuren

Zaterdag: Van 11.00 tot 14.00 uur.
Wil je later op zaterdag komen, maak dan even een afspraak
Zondag: Van 10.00 tot 12.00 uur, of nadien op afspraak.

Overige dagen: op afspraak.
GSM: +32 (0)478 36 74 74

Koi v/d week

2402001

sanke 2402001
inlove funny surprised sad angry thumbsup yesimage/svg+xml noimage/svg+xml