Alert op Signalen van Stress en Welzijn

Alert op Signalen van Stress en Welzijn

• Bompa Borgmans
• 2 reacties
• 01 Nov 2024

Koi zijn prachtige, maar kwetsbare vissen. Gezondheidsproblemen komen helaas vaker voor dan we zouden willen: parasitaire aanvallen, huidtroebeling, uitstaande schubben, aangetaste vinnen en bacteriële infecties – het lijstje lijkt eindeloos. Het spreekwoord “zo gezond als een vis” lijkt soms ver weg voor de koi-eigenaar.

Stress als Hoofdreden
Wist u dat maar liefst 90% van de gezondheidsproblemen bij koi verband houdt met stress? En dat driekwart van die stress voortkomt uit suboptimale waterkwaliteit? Factoren zoals verhoogde ammoniak- of nitrietniveaus, parasieten, verminderde zuurstof, ophoping van afvalstoffen en schommelingen in de pH-waarde kunnen allemaal stress veroorzaken. Deze omstandigheden leiden vaak ongemerkt tot problemen die pas later zichtbaar worden. Het duurt soms weken voordat de effecten van bacteriële infecties opduiken.

Kunnen we deze problemen vroegtijdig zien aankomen?

Signalen Herkennen
Karpers en koi zijn van nature rustige dieren en houden ervan om in de zon te rusten. Zolang ze nieuwsgierig en actief blijven, is er meestal geen probleem. Maar wanneer hun gedrag afwijkt, zoals het klemmen van de buikvinnen of een teruglopende eetlust, is het tijd om alert te zijn. Buikvinnen die langdurig tegen de buik gedrukt zijn, duiden op ongemak. Meestal volgen dan ook andere tekenen, zoals het klemmen van de borstvinnen.

Bij het voeren kunt u ook afwijkingen in eetlust opmerken. Vissen die sloom of afwezig reageren op voer verdienen extra aandacht. Hangt de vis schuin in het water, knippert hij met zijn vinnen, of wrijft hij zich langs de vijverwand? Dan kan er een probleem zijn met parasieten, bacteriën of de waterkwaliteit.

Indicaties en Diagnose
Als slechts enkele vissen symptomen vertonen, wijst dit vaak op parasieten of bacteriële problemen. Parasieten vallen meestal de zwakste vissen aan, afhankelijk van hun weerstand en immuunsysteem. Eencelligen zoals costia en trichodina zorgen voor een grijze, wittige laag op de vis, vooral in de nek. Bacteriële infecties kunnen volgen als parasieten toegang bieden tot de onderliggende huidlagen.

Nieuwe vissen introduceren soms nieuwe bacterieculturen die evenwicht moeten vinden met de bestaande. Vertoont echter de gehele populatie afwijkend gedrag, dan duidt dit vaak op een waterkwaliteitsprobleem. Waterkwaliteit speelt een sleutelrol in het welzijn van koi.

Gedragswijzigingen als Waarschuwingssignaal
Koi reageren gevoelig op veranderingen in de waterchemie. Een vis die lucht hapt aan de oppervlakte en luchtbellen achterlaat, probeert mogelijk zijn zwemblaas in balans te brengen, reageert op vuil in de kieuwen of past zich aan een verandering in waterchemie aan. Dit gedrag komt vaak 's avonds voor, maar kan ook optreden op koishows door verandering in wateromstandigheden. Een koi die uit het water springt, vertoont meestal geen “joie de vivre” maar wordt eerder gestoord door parasieten, bacteriën of prikkende stoffen in het water.

Waterkwaliteit en Observatie
Veel problemen herkent u al zonder meetapparatuur. Een goed voorbeeld zijn de luchtbellen van uw beluchting. Deze horen klein te zijn en snel te verdwijnen. Blijven ze grof en drijven ze lang op het water, dan kan er sprake zijn van te veel organische stoffen in het water, zoals ammoniak of nitriet. Het wateroppervlak moet eruitzien als een glanzende, transparante spiegel. Een vettig, schuimig oppervlak wijst op een minder hygiënische waterhuishouding.

Een gezonde waterkwaliteit vermindert de stressfactor aanzienlijk en draagt bij aan het zelfherstellend vermogen van de koi. Met deze signalen en observaties kunt u het welzijn van uw koi bewaken en mogelijke problemen in een vroeg stadium opsporen.